Edirne II.Bayezid Külliyesi ve Sağlık Müzesi: Edirne Gezi Notları

Osmanlı Devleti’ne 88 yıl boyunca başkentlik yapmış ve sonrasında da önemini korumaya devam etmiş bir şehir olan Edirne’de elbette çok fazla sayıda tarihi eser bulunuyor. Bunu Edirne sokaklarında dolaştığınızda karşınıza çıkan birçok tarihi cami, çeşme, hamam ve kervansaray gibi yapıları gördüğünüzde daha fazla hissediyorsunuz.

Bu açıdan Edirne’deki en önemli tarihi yapılardan biri de kuşkusuz II. Bayezid Külliyesi.

Bu yazıdaki başlıklara aşağıdaki kısayollardan da ulaşabilirsiniz:

• II. Bayezid Külliyesi’ne Nasıl Gidilir?
• II. Bayezid Külliyesi’nde Neler Var?
• II.Bayezid Külliyesi (Edirne Sağlık Müzesi) Girişi Ücretli mi?
• II. Bayezid Külliyesi – Darüşşifa – Edirne Sağlık Müzesi
• II. Bayezid Külliyesi – Tıp Medresesi
• II. Bayezid Külliyesi – İmarethane
• II. Bayezid Külliyesi – II. Bayezid Camii

Edirne’de 3 günlük gezi rotasını içeren “Edirne Gezi Rehberi” yazısına ise buradan ulaşabilirsiniz.

II. Bayezid Külliyesi’ne Nasıl Gidilir?

II. Bayezid Külliyesi Edirne şehir merkezinin 2km kadar kuzeybatısında, Tunca Nehri kıyısında yer alıyor. Külliye ve Edirne Tarihi Merkez’i Tunca Nehri ayırdığından, ulaşım olarak köprüleri geçmek gerekiyor. Külliyeye II. Bayezid Köprüsü ya da Tarihi Tunca Köprüsü üzerinden ulaşım var.

Biz külliyeye ulaşırken Bayezid Köprüsü’nü, dönüşte ise Tarihi Tunca Köprüsü’nü kullandık.

Külliyeye giderken Bayezid Köprüsü’nü kullanmanın avantajı bence manzarası. II. Bayezid Külliyesi Tunca nehri kıyısındaki konumu ile, özellikle II. Bayezid Köprüsü üzerinden gelirken çok güzel bir manzara sunuyor.

Dönüşte Tarihi Tunca Köprüsü kullanılarak dönüldüğünde ise yol üzerinde Gazimihal Köprüsü, Şah Melek Cami ve Eski Hamam kalıntıları gibi yapıları görme imkanı bulunuyor.

II. Bayezid Külliyesi’nde Neler Var?

II. Bayezid Külliyesi, Sultan II.Bayezid tarafından 1488 yılında yaptırılmış. Bir cami etrafında toplanmış olan; medrese, kütüphane, imaret gibi sosyal hizmet, eğitim, ve kültür birimlerinin toplamı anlamına gelen külliye kavramı, II.Bayezid Külliyesi’nde 11 yapıdan oluşacak şekilde kurgulanmış. Şu an ziyaret edebileceğiniz dört farklı bölüm bulunuyor;

• II. Bayezid Camii
• Darüşşifa (günümüzün hastane bölümü)
• Tıp Medresesi (tıp öğrencilerinin yatılı olarak eğitim gördükleri bölüm)
• İmarethane (Tüm külliye çalışanları ve öğrencilerinin yemek yediği aşevi)

II. Bayezid Külliyesi Darüşşifa bölümü ise şu an Sağlık Müzesi olarak ziyarete açık durumda.

Tarihi külliye herşeyden önce oldukça güzel korunmuş. Betimleme ve dönemin atmosferini yansıtma açısından da Türkiye’deki en başarılı müze örneklerinden biri. Bir tıp öğrencisinin hangi ortamda ders gördüğünü, bir sağlık çalışanının yemek yediği aşevini, hastaların tedavi gördükleri alanları çok güzel canlandırmışlar.

Sağlık Müzesi, Avrupa Konseyi 2004 Yılı Avrupa Müze Ödülü’nü alarak da bu başarıyı taçlandırmış.

II.Bayezid Külliyesi (Edirne Sağlık Müzesi) Girişi Ücretli mi?

II. Bayezid Külliyesi içindeki Daruşşifa bölümü Sağlık Müzesi olarak hizmet veriyor. Sağlık Müzesi girişi öğrenciler için ücretsiz. Ücretsiz olarak giriş yapabilen farklı kategoriler de bulunuyor. Bunların haricinde ise giriş ücreti Ocak 2022 itibarıyla 15 TL.

Sağlık Müzesi ile birlikte Tıp Medresesi, İmarethane ve II. Camii de gezilebiliyor.

II. Bayezid Külliyesi – Darüşşifa – Edirne Sağlık Müzesi

Sağlık Müzesi girişindeki turnikelerin olduğu bankodan giriş biletlerimizi alarak külliyeyi gezmeye başlıyoruz.

Müzenin hemen girişinde yer alan bir tabela bulunuyor, bu tabelada müzeye ait gezilebilen salonların bilgilerine yer verilmiş. Müzeye girmeden hemen önce fotoğraflamak isteyebilirsiniz.

Kurulduğu ilk dönemlerde çok yönlü bir hastane iken, zamanla akıl ve ruh hastalıklarının tedavi edildiği bir merkeze dönüşmüş. Hastaların tedavisinde dönemin hekimlik bilgilerinin yanı sıra, müzik, su sesi ve güzel kokular da kullanılmış.

Müze içinde toplam 27 salon bulunuyor. Bu salonlarda dönemin tıp bilimine ve uygulamalarına dair canlandırma ve sunumları gözlemleme şansı bulabiliyoruz. Darüşşifanın ana girişinden sonra ortasında havuz olan altıgen şeklindeki bir bölüme ulaşıyoruz. Burası hastaların su sesi ve müzikle tedavi edildiği bölüm.

Darüşşifa’nın ana salonu olan havuzlu salondaki atmosferi ise içine girmeden yaşamak pek mümkün değil. Bırakınız bir süre şuracıkta huşu bulayım denebilecek bir atmosferi var☺️

II. Bayezid Külliyesi – Tıp Medresesi

Darüşşifa’yı gezip dışarı çıktıktan sonra hemen karşısında bulunan Tıp Medresesi’ni gezmeye başlıyoruz. Geniş bir avlusu olan medresenin dörtgen bir yapısı var. Tıp öğrencilerinin yatılı olarak eğitim gördükleri medrese bölümünde, 18 öğrenci bulunuyormuş. Medrese 18 öğrenci odası ve bir kütüphaneden oluşuyor. Kare görünümlü avludan girdiğimizde avlunun üç yanında sıra sıra bu odalar bulunuyor. Medresenin bu bölümlerinde o döneme ait eğitim hayatı canlandırılarak sergileniyor.

Dönemin kadrosunda bir müderris (profesör), bir yardımcı, bir kütüphaneci, iki hizmetli ve 18 öğrenci bulunurmuş.

II. Bayezid Külliyesi – İmarethane

İmarethane ya da bugünkü adıyla aşevi bölümü gezmesi eğlenceli bir bölüm, ne de olsa işin içinde yemek var 🙂 Tüm külliye çalışanları ve öğrencilerinin yemek yediği aşevi bölümü imarethane olarak adlandırılıyor.

Dönemin Aş Defteri’ne göre imarette yemek yiyen toplam 95 kişi bulunuyormuş. Bunlar arasında medreseden öğrenciler, kütüphaneci ve hizmetli (21 kişi), darüşşifa çalışanları (21 kişi), imaret şeyhi, katibi ve nazırı (3 kişi), imaret aşçı ve çalışanları (32 kişi), dağıtımdan yararlanan işçiler (5 kişi) ve cami görevlileri (13 kişi) bulunurmuş. Aslında bu sayılar ve kişiler o dönemde külliyedeki yaşam hakkında da fikir vermesi açısından benim dikkatimi çeken bilgiler olmuştu.

İmaretin yemek yenen uzunca bir odası var, bu kısımda da canlandırmalar mevcut. Sıra sıra taburelerin ve uzunca bir masanın olduğu bu bölümde insanın bir yemek yiyesi geliyor gerçekten 🙂 Masadaki dolma ve sarmalardan anlıyoruz ki, bayramlarda da sofraları hala süsleyen dolma sevgimiz yüzyıllar boyudur devam ediyor 😀

II. Bayezid Külliyesi – II. Bayezid Camii

Külliye biriminin merkezinde camiler yer alıyor. II. Bayezid Camii de külliye içinde ziyaret edilebilen yapılar arasında.

Tek kubbeli ve avlulu yapısıyla Edirne’nin önemli tarihi camileri arasında yerini alıyor. Caminin temeli, II. Bayezid Külliyesinin de kurucusu olan Sultan II.Bayezid tarafından atılmış ve cami 1488 yılında ibadete açılmış.

Edirne gezisinin en önemli duraklarından biri şüphesiz II. Bayezid Külliyesi.

Keyifli seyahatler!